مقدمهفرهنگ وحیانی اسلام و از جمله اندیشه مهدویت هموراه در حوزه‌های انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و... نقش اساسی داشته است و می‌تواند به پرسش‌های مردم هر عصری در این عرصه‌ها پاسخ دهد.یکی از مسائل اساسی در عصر حاضر طرح پرسش‌هایی انسان‌شناسانه است که براساس آن، نحله‌ها و مکتب‌های فکری بسیاری تحقق یافته؛ از ...

انسان از بدو آفرينش، در پي آن بوده كه از سرانجام جهان هستی و آينده و سرنوشت خويش آگاه گردد. پيامبران الهي نيز برخی از حوادث آینده را از پيش مي‌گفته‌اند، اما علم به آینده و سرانجام جهان را مختص ذات الهی می‌شمرده‌اند. اين کنجکاوی، عده‌ای را به استفاده از روش‌های انحرافی و غیرعلمی ‌کشانیده است. هزاره‌گرایی و امور پيوسته به این اندیشه، از جمله راه‌هایی ...

در این نوشتار به بررسی و مقایسه یکی از مهم‌ترین اندیشه‌های مغرب زمین (مدرنیته) و اندیشه مهدویت پرداخته می‌شود. ازاین‌روی، پس از تبیین مفاهیم مدرنیته و اندیشه مهدویت، به دلیل گستردگی مباحث این دو، برخی از مؤلفه‌های اساسی مدرنیته همانند سنت‌ستیزی، لیبرالیسم و خردگرایی را با آموزه‌های اندیشه مهدویت مقایسه می‌نماییم. نکته جالب توجه آن است که مدرنیته و ...

مقدمهانحراف و ناهنجاري، سابقه ديرينه‌اي در زندگي بشر دارد. در قرآن و آيات خلقت آدم آمده است که فرشتگان، آفرينش موجود زميني را مايه خون‌ريزي و فساد در زمين مي‌دانستند، به گونه‌اي كه پس از هبوط حضرت آدم ابوالبشر به زمين، تاكنون شاهد انواع جنايت، فساد، تباهي و انحراف هستيم. از سوي ديگر، پروردگار حكيم هنگام خلقت بشر، خوب و بد را به ...

دو دسته حديث به ظاهر متفاوت، در مورد مسئله توبه در عصر ظهور، وجود دارد. پاره‌اي از احاديث، دوران غيبت را عصر فرصت‌ها و ظهور را زمان پايان يافتن فرصت‌ها معرفي کرده‌اند که با آمدنش مجال توبه و بازگشت از گم‌راهان ستانده مي‌شود. اما تعداد ديگري از احاديث، عصر ظهور را دوران رشد و تربيت و زمان جبران ضعف‌هاي بشر می‌دانند. از اين‌رو، در آن زمان باب توبه هم‌چنان ...

قیام یمانی که در روایات متعددی از منابع دست اول حدیثی شیعه و اهل‌سنت ذکر شده است، از نشانه‌های مهم ظهور امام مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) به شمار می‌رود. ظهور مدعیان یمانیت در تاریخ و مقبول افتادن دعوای آنان در نزد بسیاری از مسلمانان، اصالت این حادثه را می‌نمایاند. با وجود این‌که تعدادی از احادیث، قیام یمانی را از زمره علائم مهم ظهور برشمرده‌اند،...

موضوع این مقاله ادعاهای قادیانی است؛ از اين رو، نخست زمان ظهور ادعاهای قادیانی مطرح می‌شود. او نخستين بار در سال 1880 و یا 1883 ميلادي و آخرین بار در سال 1904 ميلادي ادعا كرد و در این زمان‌ها انواع ادعاها (مجدد بودن، مهدی موعود بودن، مسیح موعود بودن، نبی مرسل بودن و کرشن) را مطرح كرده است. در اين ادعاها تناقض‌گویی‌هاي قادیانی رخ مي‌نمايد. قادیانی ...

محمّدبن علي سنوسي در سال 1971 ميلادي در نزديكي مستغانم (الجزاير) متولد شد. خاندان سنوسي، نسب خويش را به علي‌بن ابي‌طالب(علیه السلام) مي‌رساند. نياكان آنها به نام ادريس حسني،‌ زماني حاكم مغرب بودند. محمدبن علي معروف به سنوس كبير،‌ مدتي در وطن خويش و سپس در فاس به تحصيل پرداخت. وي در اين زمان تحت تأثير درويشان يا صوفيان مراكش به ويژه، طريقة تيجانيّه ...

سنت و قانون در حیطه علوم انسانی، از آن روی با هم متفاوت‌اند که سنت، بر اثر تکرار و با کثرت مشاهده از دیگر رفتارها جدا می‌شود و به شکل ضابطه و الگو درمی‌آید، اما قانون ضابطه و الگویی است که ابتدا وضع می‌شود و سپس تکرار و عملی می‌گردد. به گفته دیگر، سنت برآمده از رفتار انسان و موقعیت مکانی و زمانی است و احتمال دارد با تغییر رفتار دگرگون شود، یا از بین ...

اهتمام به فکر ورزی واندیشه وری یکی از مهم ترین شاخصه های دین مقدس اسلام است در قران کتاب اسمانی مسلمانان ده ها ایه وجود دارد که ادمی را به تفکر واندیشیدن فراخوانده است توصیه به اندیشیدن در کنار سفارش به شنیدن دیدگاه های مختلف وانتخاب بهترین آن ها – فبشر عباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه – زیباترین وعالی ترین نمود اهتمام دین اسلام ...

در طى دهه‌هاى گذشته، نظرية مسيحيت صهيونيستى تكامل يافته و اينك، به انديشة مسلط، بر سياست و حكومت امریکا و اسرائيل تبدیل شده است. در اين نظريه، مؤلفه‌هاى هفت‌گانه‌اى وجود دارد كه مهاجرت يهوديان و تأسيس دولتی يهودى در ارض موعود، اولين و مهم‌ترين سازة آن به شمار مى‌رود. از اساسى‌ترين آرمان‌هاى انقلاب اسلامى نیز كه از سال 1322 شمسی و در پی نشر کتاب كشف ...

این نوشتار، در پی گذری اجمالی بر تاریخچه سرداب مقدس، نظرات علمای عامه را برمی‌رسد و آن‌گاه دیدگاه علمای شیعه را تبیین می‌کند. از این طریق، به غيرواقعي بودن روایت داستان سرداب مي‌پردازد که بزرگان عامه آن را نقل می‌کنند. سپس در ضمن مباحث مطرح شده درباره سرداب مقدس، به عدم اتحاد بزرگان عامه دراین‌باره اشاره می‌شود. اختلاف نظر آنان در طرح مباحث سرداب ...

بررسی تاریخی گزارش شیخ صدوق در مورد نرگس خاتونیکی از مادران نمونه تاریخ، مادر بزرگوار حضرت مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) است که سؤال‌های متعددی در مورد نام، اصل و نسب آن حضرت نقل شده و در پاره‌ای از موارد تاریخ زندگی ایشان دچار تحریف و افسانه‌ گشته است. ما در این نوشتار سعی کردیم اقوال مختلف در مورد نام و نسب مادر حضرت مهدی(عجّل ...

درباره ظهور، سه نظریه طرح شده است: 1. انفجاری بودن ظهور؛ 2. تکامل تدریجی و طبیعی ظهور؛ 3. اختیاری بودن ظهور. شهید صدر نظریه اخیر را طرح کرده و به آن پرداخته است. فلسفه تاریخ به قانون‌مندی تاریخ می‌پردازد و قوانین حاکم بر تاریخ را کشف می‌کند. شهید صدر معتقد است قوانین حاکم بر تاریخ، به اراده و اختیار انسان مشروط است. انسان از ره‌گذر این قوانین،...

در دوران حكومت جهاني حضرت مهدي(عج) دگرگوني هاي فراواني رخ مي دهد كه در واقع يك انقلاب همه جانبه در قلمروحكومت حضرت به وقوع مي پيوندد. از جمله دگرگوني هاي كه در زمان ظهور حضرت اتفاق مي افتد دگرگوني اجتماعي است كه در عرصه روابط اجتماعي، تحول فرهنگي، امنيت اجتماعي، دگرگوني اقتصادي، دگرگوني نهاد آموزشي و پرورشی و تغيير در رفتار اجتماعي مردم و... تبلور ...

1. پلورالیسم دینی معتقد است که همه ادیان الهی و بشری، در کنار هم می‌توانند صادق و نجات بخش باشند. «جان هیک» این عقیده را در تقابل با انحصارگرایی و شمول‌گرایی جهان مسیحیت تدوین و ارائه کرده است. 2. تفکیک «بود» از «نمود»، فروکاستن دین به تجربه دینی و تفکیک گوهر از صدف دین، از مبانی پلورالیسم به شمار می‌آید. 3. نظریة پلورالیسم با مبانی کلامی اسلام، ...

انسان‌‌گرایی، در اعتراض به عملکرد کلیسای کاتولیک برای بازگشت به یونان باستان در عصر رنسانس پدید آمد. این پدیده در آغاز صرفاً دینی بود، اما رفته رفته جنبة سکولار به خود گرفت و عصر روشنگری، اوج بالندگی و شکوفایی سکولار شدن انسان‌گرایی است. مهم‌ترین مؤلفه‌ها و آموزه‌های این اندیشه، عبارت‌اند از: آزادی، نسبیت اخلاق، تساهل و تسامح و دموکراسی. در این نوشتار،...

حکومت سربداران اولین قیام مردمی بود که در مقابل مغول قیام کرد و آنان را از سریر قدرت در خراسان بزرگ به زیر کشید. این حکومت علاوه‌بر ظلم‌ستیزی دو راه‌کار جدید نیز ارائه نمود: اولین راه‌کار، تقریب بین تشیع و تصوف بود که برای اولین‌بار و قبل از سیدحیدر آملی توسط شیخ‌خلیفه آغاز و شاگردش شیخ‌حسن جوری بعد از وی آن را ترویج کرد و بعدها سرمشقی برای حکومت صفویه ...

درآمد سخن:یکی از مسائل مهم و کار بردی در مباحث مهدویت و انتظار ظهور، بحث از ضرورت ها و بايسته های تحقق ظهور است، مراد از بایسته های ظهور، تشدید حالت انتظار، آمادگی و اهتمام مضاعف نسبت به عوامل و تمهیدات زمینه ساز، به منظور شتاب بخشیدن به فرایند ظهور و تحقق وعدة الهی است. همچنان كه اصل انتظار نسبت به يك امری، مستلزم توجه و آمادگي براي استقبال از آن ...

نقش امید در سلامت روانی، که آرزوی همه انسان‌ها است، بسیار مهم است. امید، عامل ذاتی و باطنی شالوده زندگی و عامل پویایی و دینامیک روان انسان است. امید ملازم روانی زندگانی و رشد است، یعنی هر لحظه آمادگی برای آن چیزی است که تاکنون تحقق نیافته است. رشد امید یا ناامیدی در انسان به میزان زیادی وابسته به فرهنگ و ارزش‌های جامعه یا طبقه‌ای است که فرد در آن ...