مقدمهاز جمله اعتقاداتي كه در اسلام از منزلت و مقامي اصيل و بنيادين برخوردار است، انديشه مهدويت است. كثرت آيات و روايات اين موضوع، وفاق فريقين بر آن و قابليت تأثيرگذاري اين انديشه بر حوزه‌هاي مختلف حيات جمعي و فردي از جمله دلايل اهميت اين انديشه است. از اين‌رو، سزاوار است نسبت به تبيين عالمانه ابعاد مختلف اين انديشه و پژوهش زواياي گوناگون ...

بنابر بررسي آثار و مكتوبات اهل‌سنت در طول تاريخ، بيشتر علما و انديشه‌ورزان اهل‌سنت آموزه مهدي موعود را پذيرفته‌اند و تنها در نوع نگاه به امام و مصداق با اماميه اختلاف دارند. نگرش اهل‌سنت به امامت تأثير عميقي در نگاه آنان به مسئله مهدويت گذاشته است. نگاه آنان بيشتر روي‌كردي اجتماعي دارد. در اين نوشتار با تقسيم اهل‌سنت به متكلمان، اصحاب حديث و سلفيه ...

بنابر پژوهش‌ها و آمارهاي متعدد، کج‌روی‌ها و انحرافات اجتماعی رو به فزوني و تزايد دارد. تبدیل اين كج‌روي‌ها به مسائل اجتماعی، کمترین نتیجه حاصل از این شرایط است. امروزه اعتیاد به مواد مخدر و ده‌ها جرم ناشی از آن، به کلافی سر درگم بدل گردیده که خانواده‌های بسياري را تحت تأثیر قرار داده، هزینه‌های کنترل اجتماعی را افزایش داده و جریان جامعه‌پذیری را با ...

«نجات» و «منجي» براي اديان موضوع هميشه مهم و جذابي است. با اين همه، شايد اديان تنها در همين دو نكته با هم يك‌داستان باشند و نه در تعريف و مؤلفه‌هاي آن. از نگاه مسيحيان، انسان با توشه‌اي از گناه به زمين گام مي‌گذارد؛ زندگي او در اين طبيعت جسماني و فاسد ميراث ناميموني به شمار مي‌رود كه از نياي خود به ارث برده است. او هرگز نمي‌تواند با تكيه بر قابليت‌هاي ...

این مقاله، انشعابات امامیه را پس از شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) بررسی می‌کند و به تبیین بنیادی القاب قائم، صاحب‌الأمر، حجت و مهدی، متداول‌ترین القاب امام دوازدهم، می‌پردازد. آن‌گاه نقش هریک از این القاب و سیر تکوین تاریخی و آیینی هرکدام بررسی می‌شود و ولادت معجزه‌گونه امام مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) و ظهور اعجازگونه حضرت در حج و نکات آیینی ...

مقدمهاعتقاد به ظهور منجي موعود و برقراري حكومت جهاني امام عصر(عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، از اصلي‌ترين اعتقادات متمايز مكتب نجات‌بخش تشيع به شمار مي‌رود. اين موضوع در باورها، مناجات‌ها و دعاهاي شيعي به بارز‌ترين شكل به چشم مي‌خورد. امروزه اين باور، به دلايل مختلفي رفته‌رفته در حال تبديل شدن به اعتقاد و خواست عمومي ...

عدالت، از مقوله‌های بااهمیتی است که ‌دانش‌‌مندان جهان اسلام و اندیشه‌وران سیاسی غرب از دیرباز بدان توجه داشته‌اند. از این‌رو، عدالت سیاسی نیز به رغم اندک بودن گستره بحث درباره آن، از موضوعات اساسی به‌شمار می‌رود. این نوشتار، عدالت سیاسی را در اندیشه مهدوی با اندیشه سیاسی رالز، مفهوم‌شناسی و به‌گونه تطبیقی بررسی می‌کند. این دو اندیشه درباره عدالت سیاسی ...

دانشمندان دین به عنوان وارثان پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) و نگهبان اسلام ناب محمدی، در طول تاریخ پرفراز و نشیب اسلام، همواره کوشیده‌اند تا با تفسیر درست از دین به روشنگری و هدایت مردم بپردازند. آنان در این‌ راه، زحمات طاقت‌فرسایی را متحمل شده‌اند تا این آیین نورانی، دچار تحریفات عالم نمایان نشود. از جمله عالمان راستین مذهب تشیع، آیۀ‌اله شیخ ...

بحث از پايان تاريخ و آينده بشريت،‌ از جمله مباحث دغدغه برانگيزي به شمار مي‌رود كه از ديرزمان،‌ توجه انسان‌هاي ژرف‌انديش و آينده‌نگر را به خود معطوف نموده است. اين بحث يعني چگونگي آينده و فرجام تاريخ انسان،‌ هم در ميان امت‌هاي گذشته به گونه‌اي مطرح بوده و در دستور كار انبياي پيشين قرار داشته و هم امروزه به دليل تأثير شگرفش در روند شكل‌گيري حركت تاريخ،...

دکتر نصر همراه با ديگر سنت‌گرایان همانند رنه‌گنون، شوان و کوماراسومی جامعه سنتی را با سازکارهای خاص خود ترسیم نموده‌اند که تاکنون محقق نگشته، ولی چنین جامعه‌ای تاحدود بسیاری با مدینه فاضله در عصر ظهور سازگار است. نصر با تفکر سنت‌گرایی خویش قائل به وحدت متعالی ادیان است که این ایده با حاکمیت امام مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) در عصر ظهور سازگار ...

پیامبر اعظم(صلّی الله علیه و آله و سلّم)، کام امتش را با انتظار گرفت و بدین‌سان شهد فرهنگ انتظار را به آنان چشاند و چشم‌اندازنگری، برنامه محوری و عمل‌گرایی را در پیکر ایشان نهادینه ساخت. آن‌گاه که فرمود:أفضل أعمال أمّتی انتظار الفرج من الله عزّوجلّ؛برترين اعمال امت من، انتظار گشايش از سوي خداوند عزوجل است.از این‌رو، حرکت کاروان ...

قبل از ورود به بحث اصلی بیان نکاتی را لازم می‌دانم:1. جواز سخن گفتن از عصر ظهورنکته اول این‌که، آیا ما وظیفه داریم در مورد عصرِ ظهور حرف بزنیم، یا اصلاً می‌توانیم شرایطِ عصرِ ظهور را بشناسیم؟ و آیا حق داریم در مورد این‌که امام زمان(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) بعد از ظهور چه خواهند کرد، سخن بگوییم و تأمل کنیم؟ ممکن است کسی به ما ...

آیین عیسوی مذهبی است که بر اساس انتظاری دیرپا و مؤکد در ملت یهود شکل گرفت. شماری از یهودیان که در آموزش‌های انبیای خود به صورت دم‌افزونی به ماشیح وعده داده شده بودند با آمدن عیسی گرد او جمع شدند و پایه‌ریز دیانت تازه‌ای شدند که پرشتا در مسیر عالمگیر شدن حرکت کرد. اما با پایان حیات زمینی عیسی این انتظار به شکل تازه‌ای درآمد و آن عبارت بود از انتظار ...

اين نوشتار، زندگي حکيمه خاتون، دختر امام جواد(علیه السلام) را بررسي مي‌کند و به وقايعي مي‌پردازد که آن بانوي گرامي نقل کرده است؛ حکاياتي درباره مادر امام عصر(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) و چگونگي تولد آن حضرت و مسائل پيرامون آن. حکيمه خاتون اول کسي بود که حضرت مهدي(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) را پس از تولد مشاهده کرد و او را در آغوش کشيد. اکثر وقايع ...

ولادت مصلح جهانیاعتقاد به دوره آخرالزمان و انتظار ظهور منجی غیبی، از مسائلی است که در اصول عقاید ما شیعیان جایگاه مهمی دارد. از جمله مباحث زیربنایی که در همین باره مطرح شده و میان فرقه‌های مسلمانان دچار اختلاف گردیده، موضوع ولادت این منجی است که در اسلام با نام مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) یاد می‌کنند. پس از ظهور اسلام، پیامبر گرامی(صلّی ...

آينده اين دنيا و پس از آن چه مي‌شود؟ نقش انسان در رقم‌زدن آينده چيست؟ سؤال دوم بيشتر براي دين‌داران مطرح بوده است. بنابراين، اديان توحيدي به آن پاسخ داده‌ و آينده نهايي دنيا را بسيار روشن و زيبا طرح كرده‌اند. دين مبين اسلام، آينده بشر را به سوي سعادت، عدالت و احياي ارزش‌هاي زيباي انساني مي‌داند. قرآن و روايات، سعادت نهايي را از جمله سنت‌هاي الهي برشمرده‌اند....

تأثيرگذاري انديشههاي اسطورهاي در شكلبندي اذهان بشر، عمري به درازاي حيات جمعي انسان بر روي زمين دارد. اسطوره به لحاظ داشتن نيمنگاهي به طبيعت و نگاهي ديگر به فراطبيعت، فزايندهترين نقش را در زندگي انسان داشته است. مطالعه كنش‌هاي شهروندان جهاني معاصر، باورمندي بشر آخرالزمان را در اوج مدنيت مدرنيته به نوعي از انديشه‌هاي اسطوره‌اي نشان مي‌دهد. مسيحيت صهيونيستي،...

مقاله حاضر با توجه به جايگاه ويژه ارزش‌ها و به خصوص ارزش‌هاي الهي در تعليم و تربيت، بر اين فرض استوار است كه با استفاده از اندوخته‌هاي غني اسلامي، مي‌توان ارزش‌هاي مهدوي را طبقه‌بندي و فهرست‌ نمود و راه‌كارهاي مناسب جهت رشد و توسعه آنها در زندگي فردي و اجتماعي تدارك ديد. در همين زمينه، سه مطلب پي‌گيري خواهد شد: نخست بررسي كليات مربوط به ارزش‌ها، هم،...

كتاب‌هاي فتن و ملاحم از جمله منابع مهم درباره مهدویت به شمار مي‌روند. كتاب الملاحم نوشتۀ احمد بن منادی از محدثان اهل‌سنت، از آن شمار كتاب‌هاست. این مقاله به بررسی و نقد این کتاب مي‌پردازد که در قرن سوم تألیف شده است. از آن‌جا که از منابع مهم ابن‌منادی در اين كتاب، کتابی با عنوان ملحمه دانیال بوده، آن كتاب نيز معرفی و نقد مي‌شود. ملحمه دانیال را از ...

مدخل محمد قائم (ع) علی‌رغم برخورداری از امتیازات و نقاط مثبتی که در جای خود قابل تقدیر است از جهات متعددی نیز نیازمند اصلاح و تکمیل است. نقدهای وارد بر این مدخل را می‌توان به سه بخش کلی، جزئی و شکلی تقسیم کرد. نقدهای یاد شده به ترتیب و اختصار بدین قرارند.الف: نقدهای کلی:1. یکی از اساسی‌ترین نقدهایی که بر این مقاله وارد است پرداختن بیش ...